Vitamin ve mineraller; insan vücudunun büyümesi, gelişmesi, hücre ve dokularının oluşmasında büyük bir role sahiptir. Özellikle gelişme çağındaki çocuklarda, vücutta vitamin ve minerallere duyulan ihtiyaç daha fazladır. Sağlıklı beslenme ile veya gerektiğinde takviye edici gıdalarla karşılanabilen bu besinlerin eksikliğinin birçok sağlık sorununa yol açtığı biliniyor. Bu yazıda çocuk sağlığı ve gelişimi için büyük önem taşıyan başlıca vitamin ve minerallerden kısaca bahsedeceğiz.
Başlıca rolünün kemik yapısını güçlendirmek olduğu bilinen kalsiyum, ilk iki yıl anne sütü ile karşılanıyor. Süt, yoğurt, peynir ürünlerinin içerisinde bulunan kalsiyum ve fosfor mineralleri çocuk gelişiminde kemik ve diş sağlığı açısından en önemli rolü oynuyor. Vücutta kalsiyum mineralinin eksikliği ise kas ve kemik ağrıları, diş problemleri, eklem ağrıları gibi birçok sağlık sorunu riskini getiriyor.
Kalsiyum içeren besinler: Süt ve süt ürünleri, brokoli, lahana, ıspanak gibi koyu yeşil sebzeler tarafından kalsiyum minerali karşılanabilir.
Vücutta kalsiyumun emilmesine yardımcı olduğu için kemik ve dişlerin güçlenmesini sağlayan D vitamini; gelişim çağında kas, bağışıklık ve sinir sistemini desteklemede büyük bir role sahip. D vitamini eksikliğinin çocuklarda raşitizm gibi kemik hastalıklarına ve ileri yaşlarda ise kemik erimesine yol açtığı biliniyor.
D vitamini içeren besinler: D vitamininin en etkili kaynağı güneş ışığıdır. Bunun yanı sıra tereyağı, balık, karaciğer, yumurta sarısı gibi besinlerden de edinilebilir.
Demir, çocuklarda eksikliği sık görülebilen minerallerden biridir. Vücutta ürettiği hemoglobin proteini ile oksijenin kanda taşınmasına yardımcı olur. Bağışıklık sistemini güçlendirerek hastalıklara karşı korumada da çocuk gelişimi açısından önemlidir. Çocuklarda görülme oranı oldukça yüksek olan kansızlık çeşidi aneminin yanı sıra gelişme çağında yürüme ve konuşmada gecikme, öğrenmede güçlük ve dikkat eksikliği, demir eksikliğinin sonuçlarındandır.
Demir içeren besinler: Kırmızı et, tavuk, deniz ürünleri, yumurta, baklagiller, koyu yeşil sebzeler ve pekmez, demir minerali zengini gıdalar arasındadır.
Omega-3, vücutta üretilmeyen ama vücudun ihtiyaç duyduğu ve dışarıdan alınması gereken yağ asitleridir. Bu yağ asitlerinin hamilelikten gelişme çağına kadar fiziksel ve zihinsel gelişimde büyük role sahip olduğu biliniyor. Omega-3, çocuklarda beyin sağlığı ve psikolojisinin gelişmesine, retina gelişimine, okuma-yazma becerisinin artmasına yardımcı oluyor. Vücutta omega-3 eksikliği ise zeka gelişiminde ve kavrama becerisinde geriliğe, okuma bozukluklarına, dikkat dağınıklığına ve depresyona sebep olabiliyor.
Omega-3 içeren besinler: Somon, uskumru, ton balığı, sardalya gibi Omega-3 bakımından zengin yağlı balıkların yanı sıra ceviz, semiz otu, kuru fasulye, nohut gibi besinler de Omega-3 içeren gıdalar arasındadır.
C vitaminin bilinen görevi, vücuda güçlü bir savunma sistemi oluşturmada ve kış hastalıklarından korunmada yardımcı olmasıdır. Virüs ve bakterilere karşı bilinen bu rolü sayesinde gelişim çağındaki çocuklar için kışın sıklıkla kullanılması gereken başlıca vitamindir. İnsan vücudu tarafından üretilemediği için doğal besinler ya da takviye gıdalar tarafından takviye edilir. C vitamini eksikliği sonucu iskorbüt hastalığı ortaya çıkabilir. Bu hastalık ise vücutta kansızlık, halsizlik ve yorgunluk, kol ve bacaklarda ağrı, vücudun belirli bölümlerinde şişlik ve kanamaya neden olabilir.
C vitamini içeren besinler: Çilek, kivi, kavun, mandalina, portakal, greyfurt gibi meyvelerin yanında zerdeçal ve zencefil bitkileri de C vitamini bakımından zengin besinlerdir.
B Grubu vitaminlerinin - B2, B3, B6 ve B12- vücutta metabolizmaya, enerji üretimine, dolaşım ve sinir sistemine yardımcı olmak gibi pek çok faydası vardır. B vitamini eksikliğinin belirti ve sonuçları ise, hangi tip B vitamininin eksik olduğuna göre değişiklik gösterebilir. B vitami türleri ve diğer vitaminler hakkında daha detaylı bilgi almak için, ilgili sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
B vitamini içeren besinler: Et, balık, tavuk, süt, yumurta, soya fasulyesi gibi besinler, B vitamini kaynaklarından bazılarıdır.
İnfertilite ile ilgili merak ettiğiniz sorular yanıt buluyor.
Yumurta ve sperm tam olarak nedir? Neye benzemektedirler ve hepsinden kaç tane vardır?
Kolajen nedir, kolaj eksikliğinin belirtileri nelerdir? Kolajen ile ilgili merak ettiğiniz her şeyi makalemizdeki yazıdan öğrenebilirsiniz.